ทำไมต้อง มวจ.

ทำไมต้อง มวจ.
มวจ. ย่อมาจาก "มาตรฐานวรรณกรรมพิมพ์จำกัด

คำว่า "เครื่องหมายมาตรฐานวรรณกรรมพิมพ์จำกัด" ประกอบด้วยคำย่อยๆ 4 ส่วน คือ เครื่องหมาย, มาตรฐาน, วรรณกรรม, พิมพ์จำกัด

"เครื่องหมาย" คือรูปเครื่องหมาย มวจ. สำหรับพิมพ์บนปกและหน้าแรกๆของหนังสือ

"วรรณกรรม" ระดับกว้างหมายถึงหนังสือทั้งเรื่องแต่งและไม่ใช่เรื่องแต่ง  ระดับกลางคือหนังสือเฉพาะที่เป็นเรื่องแต่ง ระดับแคบที่โครงการนี้จะนำมาใช้ก่อนคือ วรรณกรรมคล้าสสิค วรรณกรรมอมตะ วรรณกรรมแบบฉบับร่วมสมัย

"พิมพ์จำกัด" หมายถึง พิมพ์จำนวนไม่เกิน 1,500 เล่ม

คำที่มีความหมายซับซ้อนและต้องแจกแจงในรายละเอียดต่อไปคือคำว่า "มาตรฐาน"   หากเข้าใจความหมายของคำว่า "มาตรฐาน" แล้ว จะพบว่า คำว่า "พิมพ์จำกัด" (Limited edition) มีความหมายแคบไป   ควรใช้คำว่า "พิมพ์พิเศษ" (Special edition) มากกว่า   
อีกทั้งผู้ริเริ่มโครงการยังมุ่งหมายให้ "วรรณกรรมพิมพ์จำกัด" มีฐานะเป็นหนังสือหายากโดยอัตโนมัติ จึงสามารถเรียกว่า Collector's edition หรือ "พิมพ์เพื่อนักสะสม" ได้ด้วย

หนังสือที่มี "เครื่องหมายมาตรฐานวรรณกรรมพิมพ์จำกัด" ต้องเป็นหนังสือฉบับพิมพ์ครั้งแรก
หรือ หนังสือที่ขาดคราวตั้งแต่ 10 ปีขึ้นไป
หรือ หนังสือที่พิมพ์ในวาระพิเศษของผู้เขียน เช่น ครบรอบชาตกาลหรือมตกาล นับด้วยทศวรรษ, ศตวรรษ หรือรอบนักษัตร
หรือ หนังสือที่พิมพ์ในวาระพิเศษของหนังสือเรื่องนั้น เช่น ครบรอบ 50 ปีนับแต่พิมพ์ครั้งแรก
หรือ หนังสือที่พิมพ์ขึ้นในลักษณะ 'หนังสือสานต่อหนังสือ' ด้วยการนำเสนอเชิงศึกษาแบบ anthology หรือ annotation

หนังสือที่มี "เครื่องหมายมาตรฐานวรรณกรรมพิมพ์จำกัด" ทุกเล่มจะต้องมีเครื่องหมาย มวจ. ตีพิมพ์บนปกและหน้าแรกๆ ของหนังสือ และมีหมายเลขลำดับของหนังสือพิมพ์หรือเขียนไว้ในหน้าแรกๆ เพื่อบ่งบอกว่าเป็นเล่มที่เท่าไรของจำนวนพิมพ์ทั้งหมด เช่น "1/1,500" หรือ "เล่มที่ 1 ในจำนวน 1,000 เล่ม" เป็นต้น    เมื่อจำหน่ายจ่ายแจกหมดแล้วจะไม่พิมพ์ซ้ำในรูปแบบเดิมและไม่ได้รับอนุญาตให้ใช้ตราสัญลักษณ์ มวจ. อีก

หนังสือที่มี "เครื่องหมายมาตรฐานวรรณกรรมพิมพ์จำกัด" จะจำหน่ายต่ำกว่าราคาหน้าปกให้กับผู้ที่จองซื้อก่อนจัดพิมพ์ หนังสือ กรณีเดียวเท่านั้น    เมื่อหนังสือออกวางตลาดแล้ว จะไม่จำหน่ายต่ำกว่าราคาหน้าปก

สำนักพิมพ์จะต้องจำหน่ายหนังสือ มวจ. ให้ผู้อ่านโดยตรง หรือจำหน่ายผ่านร้านหนังสือออนไลน์รวมศูนย์และร้านหนังสืออิสระขนาดเล็กที่เป็นสมาชิก คสล.เท่านั้น

นับจากวางตลาด สำนักพิมพ์อาจประกาศขึ้นราคาจำหน่ายหนังสือสูงกว่าราคาหน้าปกเป็นระยะๆ โดยคำนวณจากจำนวนหนังสือเหลือคงคลัง  ร้านค้าจะจำหน่ายตามราคาที่สำนักพิมพ์ชี้นำ หรือราคาที่สูงกว่านั้นก็ได้  แต่ ต้องไม่จำหน่ายต่ำกว่าราคาหน้าปก

หนังสือ มวจ. เป็นสินค้าที่มีเฉพาะและหาซื้อได้ที่ร้านหนังสือในเครือข่าย คสล. เท่านั้น
สินค้าที่ผูกติดกับช่องทางจำหน่ายเฉพาะ (Exclusive product) จะนำไปสู่การทำแผนส่งเสริมการตลาดร่วมกัน (Joint promotional programs) เช่น สำนักพิมพ์ทำโฆษณาให้มีชื่อของร้านหนังสือรวมอยู่ด้วย หรือร้านหนังสือจัดแสดงหนังสือ มวจ.ในมุมพิเศษ เป็นต้น

เครื่องมือที่นำมาใช้ควบคู่กับหนังสือเครื่องหมายมาตรฐานวรรณกรรมพิมพ์จำกัด คือ การจองซื้อ (Subscription) เมื่อการผลิตหนังสือมาถึงขั้นตอนพร้อมเข้าสู่โรงพิมพ์ สำนักพิมพ์จะดำเนินการโฆษณาประชาสัมพันธ์ให้ผู้อ่านรับทราบและเปิดโอกาส (ประมาณ 1 เดือน) ให้ผู้อ่านจองซื้อในราคาที่ต่ำกว่าราคาหน้าปก  ผู้อ่านจะต้องชำระเงินก่อนกำหนดปิดรับจอง (ก่อนหนังสือวางตลาด) สำนักพิมพ์จะนำยอดจองซื้อไปคำนวณว่าควรจะพิมพ์หนังสือออกมาจำนวนเท่าไร

การจองซื้อเป็น การระดมทุน  (Crowd funding) จากผู้อ่าน โดยสำนักพิมพ์นำเสนอโครงการ (ด้วยการโฆษณาประชาสัมพันธ์) เพื่อให้ผู้อ่านที่สนใจและเล็งเห็นความสำคัญได้ช่วยกันออกเงินสนับสนุน เพื่อให้โครงการประสบความสำเร็จด้วยดี    นอกจากเนื้อหาอันเป็นคุณค่าที่ตนต้องการแล้ว สิทธิประโยชน์ที่ผู้อ่านจะได้รับกลับคืนคือส่วนลดจากราคาหน้าปก และส่วนต่างเมื่อหนังสือเล่มนั้นมีราคาสูงขึ้นในอนาคต

เกณฑ์และวิธีการที่กล่าวมาทั้งหมดเกี่ยวกับเครื่องหมายมาตรฐานวรรณกรรมพิมพ์ จำกัดเป็นการสร้าง "ความแตกต่าง" ของสินค้า สร้าง "กระแสในตลาด" เพื่อให้กลุ่มเป้าหมายสนใจ และเป็นการทดลองตลาด    เกณฑ์และวิธีการเหล่านี้ช่วยกันสร้าง "มูลค่าเพิ่ม" ให้ผลิตภัณฑ์ได้ก็จริง แต่สิ่งที่เป็นคุณค่ารากฐานให้นำไปต่อยอดได้ก็คือเนื้อหาของหนังสือ ประกอบกับงานบรรณาธิการ

เมื่อยังไม่มีหน่วยงานกลางทำหน้าที่ตรวจสอบคุณภาพและมาตรฐานด้านเนื้อหาและการตกแต่งต้นฉบับ จึงจำเป็นต้องให้บุลคลสำคัญที่คัดสรรและกำกับดูแลหนังสือแต่ละเรื่องใช้ดุลยพินิจส่วนตัวไปก่อน    บุคคลสำคัญสูงสุดในการผลิตหนังสือวรรณกรรมแต่ละเรื่องก็คือบรรณาธิการต้นฉบับ

ทำเนียบบรรณาธิการในโครงการเครื่องหมายมาตรฐานวรรณกรรมพิมพ์จำกัด ได้แก่ กมล กมลตระกูล, กว่าชื่น บางคมบาง, กัญหา แสงรายา, โกศล อนุสิม, จิตติ หนูสุข, ชนายุทธิ์ ตินารักษ์, เต็กตี่ แซ่ตั้ง, นิพนธ์ แจ่มดวง, นิภา เผ่าศรีเจริญ, นิวัต พุทธประสาท, บันเทิง นราภิรมย์, ปรีดา ข้าวบ่อ, ปวิต ว่องวีระ, ปิยะวิทย์ เทพอำนวยสกุล, เริงวุฒฺิ มิตรสุริยะ, เรืองเดช จันทรคีรี, วชิระ บัวสนธ์, วิชัย นภารัศมี, วีระยศ สำราญสุขทิวาเวทย์, วัฒนา สุขวัจน์, ศิริวร แก้วกาญจน์, สนธยา ทรัพย์เย็น, สุชาติ สวัสดิ์ศรี, สุพจน์ แจ้งเร็ว, สุเมธ สุวิทยะเสถียร, อรองค์ ชาคร, อริยา ไพฑูรย์, ไอดา อรุณวงศ์ ฯลฯ 

หนังสือในโครงการเครื่องหมายมาตรฐานวรรณกรรมพิมพ์จำกัดจะต้องมีบุคคลคนหนึ่ง (หรือหลายคน) ในทำเนียบฯ ทำหน้าที่บรรณาธิการ และระบุชื่อไว้ในหนังสือ