เมื่อดอยล์เขียนรหัสคดีก่อนมีโฮล์มส๎

สำนักพิมพ์เคมบริดจ์ สกอล่าร์ส๎ได้จัดพิมพ์สรรพนิพนธ์ของอาร์เธ่อร์ โคนัน ดอยล์ออกมาจำนวน 56 เล่ม นับความหนารวมกันได้ประมาณ 11,000 หน้า และคิดเป็นน้ำหนักรวม 16 กิโลกรัม
แน่นอน หนังสือสำรับใหญ่ไม่ได้บรรจุไว้เฉพาะผลงานที่สร้างความสำเร็จสูงสุดตลอดกาลให้ผู้เขียน--นั่นคือบุพคัมภีร์เชอร์ล็อค โฮล์มส๎ ซึ่งประกอบด้วยนวนิยาย 4 เรื่องและเรื่องสั้น 56 เรื่อง 
นอกจากจะรวมนิยายที่มีตัวละครต่อเนื่องชุดศาสตราจารย์แชลเลนเจ้อร์และชุดพันเอกเอเตียนน์ แยราด์ไว้แล้ว ยังมีบรรดานวนิยายอิงประวัติศาสตร์เรื่องสำคัญๆที่ผู้เขียนเห็นว่าได้สร้างความสำเร็จยิ่งใหญ่ให้ตัวเองเช่นกัน 
อาทิเช่น The White Company ที่ตีพิมพ์เมื่อ ค.ศ.1891 โดยผู้เขียนกล่าวว่า ",มันจะฉายให้เห็นจารีตนิยมแห่งชาติของเราอย่างกระจ่าง" และหรือ Sir Nigel ที่ตีพิมพ์ในอีก 15 ปีต่อมาโดยผู้เขียนเชื่อว่า "ในความเห็นส่วนตัวถือเป็นงานวรรณกรรมช่วงรุ่งโรจน์ของผม"

แม้มีหลักฐานชัดเจนเป็นองค์พยานว่าเขาได้สร้างผลงานฝากวงวรรณกรรมภาษาอังกฤษไว้อย่างหลากหลายและมากมายมหาศาล แต่โลกก็ไม่ยอมรู้จักโคนัน ดอยล์ในฐานะอื่นนอกเหนือจากผู้ให้กำเนิดอภิมหานักสืบอมตะนิรันดร์กาล
มาถึงปัจจุบันเป็นที่ยอมรับกันโดยเอกฉันท์แล้วว่า เชอร์ล็อค โฮล์มส๎เป็นตัวละครในนิยายที่โด่งดังที่สุดเท่าที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้นมา 
เป็นตัวละครที่ไม่เพียงฆ่าไม่ตายทำลายไม่หมด หากยังอวตารแตกหน่อต่อยอดออกไปในรูปแบบต่างๆไม่สิ้นสุด
นับแต่หลวงนัยวิจารณ์ (เปล่ง ดิษยบุตร์) แปลเรื่องสั้นบุพคัมภีร์ “The Adventure of the Second Stain” เป็นไทยในชื่อ “รอยที่สอง” ลงพิมพ์ในนิตยสาร ผดุงวิทยา เมื่อ พ.ศ.2456 ในรอบเกือบหนึ่งร้อยปีที่ผ่านมานักอ่านชาวไทยก็รู้จักโคนัน ดอยล์ในฐานะผู้ให้กำเนิดเชอร์ล็อค โฮล์มส๎แต่เพียงฐานะเดียวเช่นกัน 
ทั้งๆที่หลวงนัยวิจารณ์ได้นำเรื่องสั้นชุดพันเอกเอเตียนน์ แยราด์ของนักเขียนคนเดียวกันมาแปลลงเป็นตอนๆใน ผดุงวิทยา ต่อจาก “รอยที่สอง” ทันทีโดยตั้งชื่อชุดว่า ทหารพระเจ้านะโปเลียน  และแม้ภายหลัง “สันตสิริ” ได้รื้อฟื้นแปลเรื่องสั้นหรรษาอิงพงศาวดารฝรั่งเศสชุดนี้ใหม่จนจบบริบูรณ์ทั้ง 18 ตอน รวมพิมพ์ครั้งแรกใน พ.ศ. 2487 แล้วพิมพ์ซ้ำอีกหลายครั้ง แต่มาถึงบัดนี้ดูเหมือนชื่อเอเตียนน์ แยราด์จะไม่อยู่ในซอกหลืบการรับรู้ของนักอ่านรุ่นใหม่บ้านเรา

รวมเรื่องสั้นชุด เรื่องเล่าแต่เก่าก่อน มุ่งสืบเสาะหาเบาะแสอันเป็นหวอดกำเนิดนักสืบสำคัญจากร่องรอยที่โคนัน ดอยล์ได้สร้างไว้เป็นหลักฐาน 
ในเมื่อ สืบคดีสีเลือด อันเป็นปฐมบทแห่งบุพคัมภีร์ไม่ใช่นิยายที่เขาเขียนเป็นเรื่องแรก การตามแกะรอยจึงทำได้ไม่ยากเย็น  นั่นคือตรวจสอบจากผลงานที่เขาเขียนขึ้นก่อนหน้านั้น ไม่ว่าเรื่องเหล่านั้นจะได้รับการตีพิมพ์ก่อนหรือหลังเดือนพฤศจิกายน ค.ศ.1887--ซึ่งเป็นวาระการพิมพ์ สืบคดีสีเลือด ครั้งแรก--หรือไม่ก็ตาม

โคนัน ดอยล์เริ่มมีผลงานสู่สาธารณะเมื่ออายุ 20 ปี ขณะศึกษาอยู่ในมหาวิทยาลัยเอดินบะระห์  ผลงานเรื่องแรกที่ได้รับการตีพิมพ์คือ "หุบเขาลึกลับซาซัสซ่า" ("The Mystery of Sasassa Valley") ลงในนิตยสาร แชมเบ้อร์ส 'ส๎ เจอร์นั่ล ฉบับวันที่ 6 กันยายน ค.ศ.1879  รหัสคดีเรื่องนี้ได้รับแรงบันดาลใจส่วนหนึ่งมาจาก  "The  Gold Bug" ของเอ๊ดก้าร์ แอลแลน โปที่เคยโด่งดังในฐานะเรื่องสั้นชนะเลิศการประกวดเมื่อปี 1843
ปีเดียวกับที่ดอยล์ขายเรื่องสั้นเรื่องแรกได้ พ่อของเขาซึ่งป่วยเป็นโรคพิษสุราเรื้อรังและมีอาการทางจิตต้องเข้าไปอยู่ในสถานบำบัด ภาระการใช้จ่ายของครอบครัวถูกผลักมาให้เขาแบกรับเต็มที่ในฐานะลูกชายคนโต 
เขารับงานเป็นศัลยแพทย์ประจำเรือใหญ่สองครั้ง--ครั้งแรกเดินทางไปอ๊าร์คติค ครั้งหลังไปถึงฝั่งตะวันตกของแอ๊ฟริกา   นอกจากจะช่วยผ่อนเพลาด้านการเงินแล้ว ยังเป็นโอกาสให้เขาได้เก็บสะสมวัตถุดิบสำหรับเขียนเรื่องผจญภัยในเวลาต่อมา 
ในปี 1882 หลังจากมีเรื่องบาดหมางกับเพื่อนที่เป็นหุ้นส่วนแล้ว ดอยล์ได้แยกไปเปิดสำนักงานจักษุแพทย์ของตัวเองที่พอร์ตสมัธ  ผู้เชี่ยวชาญโรคทางตายังไม่เป็นที่นิยมมากนัก ดอยล์จึงเติมเต็มเวลาว่างด้วยการเขียนหนังสือ

ผลงานยุคแรกของดอยล์ที่ได้รับการตีพิมพ์มักไม่มีชื่อของเขากำกับในฐานะผู้เขียน ซึ่งเป็นไปตามประเพณีปฏิบัติของนิตยสารรายสัปดาห์และรายเดือนสมัยนั้น  บางครั้งจึงถูกเข้าใจผิดคิดว่าเป็นผลงานของนักเขียนคนอื่น
ดังเช่นที่เกิดกับเรื่อง "ถ้อยแถลงของเจ. ฮาบาคุค เจ๊ฟสัน" ("J. Habakuk Jephson's  Statement") ในปี 1884  ดอลย์วางโครงเรื่องโดยอาศัยเหตุการณ์ลึกลับที่เกิดขึ้นจริงกับเรือพาณิชย์ แมรี่ ซีเล้สต์ ในปี 1872  มันถูกพบกางใบลอยลำในมหาสมุทรแอ๊ตแลนติค เสบียงอาหารยังเพียบพร้อม แต่เรือชูชีพ, ปูมเดินเรือ และที่สำคัญคือลูกเรือทั้งหมดไม่หลงเหลืออยู่เลย 
นักวิจารณ์คนหนึ่งหาเหตุผลมาพิสูจน์ว่าเรื่องนี้เป็นผลงานของโรเบิร์ต หลุยส์ สตีเวนสัน ขณะที่บางคนนำไปเปรียบเทียบกับสำนวนลีลาของเอ๊ดก้าร์ แอลแลน โป  ความจริงเมื่อพิจารณาจากแนวคิดแล้ว "ถ้อยแถลงของเจ. ฮาบาคุค เจ๊ฟสัน" ควรจะเป็นหนี้นวนิยายขนาดสั้น "Benito Cereno" ของเฮอร์มาน เมลวิลล์ซึ่งเป็นเรื่องเกี่ยวกับการก่อกบฏของทาสในเรือสินค้าสเปน

ทศวรรษที่ 1860 และ 1870 เรื่องผีเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้ในหน้านิตยสารสำหรับชนชั้นกลางของอังกฤษ โดยเฉพาะในฉบับต้อนรับเทศกาลคริสต์มาส  ปริมาณและคุณภาพของเรื่องผีที่ปรากฏออกมาระหว่างทศวรรษ 1880-1930 ทำให้ห้วงครึ่งศตวรรษนั้นกลายเป็นยุคทองของวรรณกรรมตระกูลสยองขวัญ  หนุ่มดอลย์ผู้เริ่มต้นสร้างผลงานในช่วงปลายทศวรรษ 1870 ยากจะเลี่ยงพ้นกระแสครอบงำของตลาด
ตลอดระยะเกือบสิบปี ก่อนลงมือเขียน สืบคดีสีเลือด ในเดือนมีนาคม 1886 ดอยล์มีผลงานเรื่องสั้นตีพิมพ์แล้วเกือบ 30 เรื่อง และสองในสามของจำนวนนี้เป็นเรื่องผี 
รหัสคดีบางเรื่องที่นำมารวมไว้ใน เรื่องเล่าแต่เก่าก่อน มีกลิ่นอายวรรณกรรมสยองขวัญผสมอยู่ในสัดส่วนที่เกือบจะล้นเกิน
ความเชื่อมโยงระหว่างวรรณกรรมตระกูลรหัสคดีหรืออาชญนิยายกับเรื่องเหนือธรรมชาติมีมาโดยตลอด   เรื่องผีและนิยายสืบสวนมีฐานผู้อ่านร่วมกันมาเนิ่นนาน
นักเขียนยุคแรกหลายคนที่สร้างชื่อด้วยงานตระกูลรหัสคดีเป็นสำคัญก็ยังเขียนเรื่องผีควบคู่ไปด้วย  ไม่แปลกเลยที่โปผู้ได้ชื่อว่าเป็นบิดาแห่งรหัสคดีจะเป็นเจ้าแห่งนิยายสยองขวัญอีกฐานะหนึ่ง  ในขณะที่โคนัน ดอยล์สร้างให้เชอร์ล็อค โฮล์มส๎เป็นนักสืบซึ่งสามารถใช้เหตุผลไขคดีได้อย่างเฉียบคม แต่ตัวผู้เขียนเองกลับเชื่อเรื่องไสยศาสตร์อย่างฝังหัว


อย่างไรก็ตาม ใน เรื่องเล่าแต่เก่าก่อน มีเรื่องสั้น 2 เรื่องที่องค์ประกอบย่อยของแต่ละเรื่องมากบ้างน้อยบ้างสามารถใช้เป็นหลักฐานอ้างอิงได้ว่าเป็นการปูพื้นนำร่องสู่การเขียนนิยายเชอร์ล็อค โฮล์มส๎  ที่สำคัญคือทั้ง 2 เรื่องเขียนขึ้นก่อน สืบคดีสีเลือด ไม่ถึง 2 ปี
"ความทรงจำของกัปตันวิลกี้" (The Recollections of Captain Wilkie") ตีพิมพ์ครั้งแรกในปี 1895 อันเป็นช่วง "มหาสุญกาล" ที่ดอลย์เว้นวรรคจากการเขียนบุพคัมภีร์ แต่หมายเหตุท้ายเรื่องระบุว่าเขาเขียนขึ้นก่อนหน้านั้นหลายปี 
นักวิชาการเชอร์ล็อค โฮล์มส๎สันนิษฐานเป็นหลายทาง  บางคนเชื่อว่ามันเป็นเรื่องแต่งเรื่องแรกของดอยล์ด้วยซ้ำ แต่หลักฐานที่เชื่อถือได้มากกว่ายืนยันว่าเขาเขียนขึ้นในช่วงครึ่งหลังของปี 1884  เมื่อพิจารณาจากโครงเรื่องและฉากเทียบเคียงกับ "เรื่องเล่าของสารถี" ("The Capman's Story") ซึ่งตีพิมพ์ในเดือนพฤษภาคม 1884 แล้ว "ความทรงจำของกัปตันวิลกี้" น่าจะเขียนหลังจากนั้นหลายเดือน
จุดสำคัญของเรื่อง "ความทรงจำของกัปตันวิลกี้" อยู่ที่ผู้บรรยายได้กล่าวชื่นชมทักษะในการนิรนัยของ นพ.โจเซ้ฟ เบลล์  แม้ไม่ได้เอ่ยชื่อตรงๆ แต่วลี "ศาสตราจารย์แห่งเอดินบะระห์ผู้ช่ำชองศิลปะแขนงนี้" ไม่อาจตีความเป็นคนอื่นนอกจากผู้ซึ่งเป็นแรงบันดาลใจให้ดอยล์นำบุคลิกและคุณสมบัติหลายประการมาหลอมรวมเป็นนักสืบเอกแห่งถนนเบเก้อร์ในเวลาต่อมา
สำหรับ "ครอบครัวของลุงเจเรมี่" ("Uncle Jeremy's Household") ซึ่งเขียนขึ้นก่อน สืบคดีสีเลือด ราวครึ่งปี ไม่เพียงเป็นเรื่องสั้นขนาดยาวที่สุดในเล่มนี้ หากยังเป็นงานเขียนที่มีวัตถุดิบหลายอย่างเชื่อมโยงถึงนิยายเชอร์ล็อค โฮล์มส์ชัดแจ้งที่สุดด้วย  มันถูกเขียนขึ้นอย่างประณีต โครงเรื่องไม่ได้ดำเนินอยู่ในกรอบแคบๆของสถานการณ์หนึ่งเดียว หากยังมีโครงเรื่องย่อยมาช่วยขับเคลื่อนเพิ่มสีสัน
สองหนุ่มคู่หูใน "ครอบครัวของลุงเจเรมี่" มีทั้งส่วนที่เหมือนกันและกลับข้างกันกับคู่หูในบุพคัมภีร์  เสียงเล่าจากมุมมองบุรุษที่หนึ่งซึ่งเป็นนักศึกษาแพทย์ชื่อฮิ้วจ์ ลอว์เร้นซ์นั้นเทียบได้กับ นพ.วัตสัน แต่ทำตัวเป็นนักสืบและมีนิวาสสถานอยู่ที่ถนนเบเก้อร์  ส่วนจอห์น เอ๊ช. เธิร์สตั้นซึ่งทั้งมีชื่อใกล้เคียงและมีนิสัยละม้าย นพ.จอห์น เอ๊ช. วัตสันกลับกลายเป็นนักเคมีที่กระตือรือร้นไม่แพ้โฮล์มส์ 
การสร้างตัวเอกฝ่ายหญิงอย่างมีมิติให้เธอเป็นสาวงามทรงเสน่ห์แต่จิตใจเหี้ยมหาญมุ่งมั่นจะใช่ต้นแบบของไอรีน แอ๊ดเล่อร์ที่ดอลย์สร้างขึ้นเป็นขวัญใจนักสืบเอกผู้ยิ่งใหญ่ของเขาในภายหลังหรือไม่ ผู้อ่านที่เป็นสาวกโฮล์มส์จะหาคำตอบได้ด้วยตัวเอง